Парижде өткен байқауда Қазақстандық биологтардың жобасы үздік атанды

Nur-Altay Umirzak

Олар Гарвард, Оксфорд және MIT сияқты 50-ден астам елден келген оқу орындарының 437 командасын артта қалдырған

Сурет: gov.kz/iGEM

 Назарбаев Университеті (NU) студенттерінің жобасы iGEM халықаралық байқауында «Онкология саласындағы үздік жоба» ретінде жеңімпаз атанды, деп хабарлайды Qaz365.kz тілшісі ҚР Ғылым және жоғары білім министрлігіне сілтеме жасап.

Парижде өткен байқауда NU командасы әлемнің жетекші университеттерінің биологтар командаларын басып озды.

Жас зерттеушілер сүт безі қатерлі ісігінің дақтық терапиясы үшін арнайы гель ойлап тапты. iGEM (International Genetically Engineered Machine) халықаралық синтетикалық биология байқауында әлемнің түкпір-түкпірінен келген студенттер инновациялық жобаларды әзірлеп, жүзеге асырады. Қатысушылар қазіргі ғылыми және әлеуметтік мәселелерді шешетін генетикалық түрлендірілген ағзаларды жасайды. iGEM NU командасы 11 ай бойы сүт безінің карциномасына арналған мақсатты бактериотерапияның инновациялық әдісі — Sanagel бойынша жұмыс істеді.

  «Жүйе қатерлі ісікке қарсы пептидті жасау үшін генетикалық түрлендірілген ішек таяқшасы патогенді емес штаммдарынан тұрады. Ол ісік жасушаларының жасушалық мембраналарын таңдамалы түрде байланыстырады және тері тесіктерін қалыптастырады. Қауіпсіздікті бақылаудың жоғары деңгейін қамтамасыз ету үшін біз өзін-өзі жою механизмін де енгіздік», - деді биология факультетінің үшінші курс студенті, iGEM NU командасының мүшесі Темірлан Қаратай.

  Биыл 24 адамнан тұратын NU командасы Гарвард, Оксфорд және MIT сияқты 50-ден астам елден келген оқу орындарының 437 командасымен чемпиондық үшін жарысты. Айта кетейік, соңғы 11 жылда iGEM NU командасы – Қазақстанда ғана емес, Орталық Азияда жалғыз команда.

 Онкология саласындағы үздік жоба сыйлығынан бөлек, студенттер «Үздік құрал-жабдық» жүлдесін де алды. Олар NanoX құрылғысын ойлап тауып, қолмен құрастырған. Бұл құрылғы гидрогель және жасуша дақылдары сияқты зертханалық ерітінділерді дайындауды автоматтандыруға мүмкіндік береді.