МФЦА резиденттеріне бақылау жүргізетін арнайы реттеуші – AFSA бар екені еске салынды
Астаналық халықаралық қаржы орталығы (МФЦА) Премьер-министрдің орынбасары Серік Жұманғариннің Сенат отырысында айтқан МФЦА-ның «Қазақстан ішіндегі офшорға айналып кетуі мүмкін» деген мәлімдемесіне жауап берді. Qaz365.kz ақпараттық агенттігінің ресми сауалына берген жауабында орталықтың басшылығы бұл айыптауларды жоққа шығарып, реттеу, салық салу және ашықтыққа қатысты өз ұстанымдарын түсіндірді.
«МФЦА өзінің табиғаты бойынша офшор емес. Офшорлық юрисдикциялардан айырмашылығы – бізде бенефициарлар жасырылмайды, шетелдік компанияларға арнайы жеңілдіктер берілмейді және орталықтың барлық резиденттері туралы ақпарат ашық реестрде қолжетімді», – деп мәлімдеді орталықтың әкімшілігі.
МФЦА резиденттеріне бақылау жүргізетін арнайы реттеуші – AFSA бар екенін еске салды. Ол компаниялардың меншік құрылымын тексеріп, аудит жүргізіп, мемлекеттік органдармен өзара іс-қимыл жасайды.
«Бізде тіркеу алдындағы тексеруден бастап, тіркеуден кейінгі тұрақты мониторингке дейін көпдеңгейлі бақылау жүйесі жұмыс істейді», – делінген жауапта.
Сондай-ақ МФЦА:
2023 жылы FATF халықаралық бағалауынан өтті;
BEPS (пайданы салық базасынан алып кетуді болдырмау) стандарттарына сай деп танылды;
Мемлекеттік кірістер комитетімен, Қаржылық мониторинг агенттігімен және басқа да мемлекеттік органдармен тұрақты байланыста жұмыс істейді.
Серік Жұманғариннің ең көп резонанс тудырған пікірлерінің бірі – бір компанияның бас кеңсесін МФЦА-ға ауыстыруынан мемлекет 200 млрд теңгеден астам салық жоғалтты дегені болды.
Бұл туралы МФЦА былай деп түсініктеме берді:
«МФЦА салықтық функцияларды орындамайды және жекелеген компаниялардың салық міндеттемелері туралы деректерге ие емес. Біз тек Мемлекеттік кірістер комитетінен жинақталған ақпарат аламыз», – деді орталық әкімшілігі.
Сондай-ақ олар МФЦА қатысушыларының барлығы Қазақстанның салық резиденттері екенін атап өтті. КТС (корпоративтік табыс салығы) және ҚҚС (қосылған құн салығы) бойынша жеңілдіктер тек реттелетін қаржылық қызметтерге лицензиясы бар 300-ге жетпейтін компанияға ғана беріледі. Қалған 3 700-ге жуық компания салықты жалпы тәртіппен төлеуге міндетті.
Qaz365.kz МФЦА мен СОИ (ерекше өңірлік инвестициялық жобалар) жеңілдіктерін шектеу бастамасына қатысты орталықтың ұстанымын да сұрады.
«Біз 2066 жылға дейін күшінде болатын Конституциялық заңды бұлжытпай орындаймыз. Бұл заң қатысушыларға берілген шарттардың тұрақтылығына кепілдік береді. Бұл – шетелдік инвесторлар үшін негізгі фактор», – деп мәлімдеді МФЦА.
Сондай-ақ олар кез келген реформаны елдің ұзақ мерзімді мүддесін ескере отырып жүргізу қажеттігін және қалыптасқан институттарға хаос енгізуге болмайтынын атап өтті.
«Біздің басымдық – тұрақты экономикалық өсу мен болжамды инвестициялық орта», – делінген ресми жауапта.
МФЦА салықты оңтайландыру схемаларын болдырмау үшін келесі шараларды қабылдайтынын айтты:
Әрбір компания тіркеудегі мақсаты мен меншік құрылымы бойынша тексеруден өтеді;
Аудит пен бенефициарларды анықтау жұмыстары жүргізіледі;
Салық және құқық қорғау органдарымен бірлескен мониторинг жүзеге асырылады.
«Бақылау және ашықтық тетіктері үздік халықаралық стандарттарға сәйкес келеді және теріс пайдалануға жол бермейді», – деп сендірді орталық.
МФЦА – жай ғана салықтық режим емес, қаржы нарықтарын дамыту, капитал тарту және Қазақстанның инвестициялық беделін арттыру үшін құрылған инфрақұрылымдық әрі институционалдық платформа екені атап өтілді.
«Жылдар бойы құрылған жүйені бұзу – ең оңай, бірақ тиімсіз шешім», – деп бұған дейін Сенат төрағасы Мәулен Әшімбаев айтқан еді.
«Инвесторларға 10–15 жылдық тұрақтылық пен болжамдылық қажет», – деп қосты ол, МФЦА рөлін түбегейлі қайта қарауға қарсы пікір білдіріп.