Итбалық адамдардан көмекті түнге дейін күткен
Теңізден жараланған итбалықты алғаш тапқан демалушылар егер көмек көрсете алатын арнайы қызметтердің бірі дер кезінде жеткенде, оны аман алып қалуға болар еді деп есептейді. Куәгерлердің айтуынша, олар алғаш байқап қалған итбалық жағаға өзі жүзіп шыққан. Алғашында сау көрінгенімен, мұқият қараған кезде мойнындағы терең жарасы байқалған, деп хабарлайды Qaz365.kz тілшісі Lada.kz-ке сілтеме жасап.
Оқиға 1 маусым, жексенбі күні Каспий теңізінің жағалауында, радон бұлағының қарсы бетінде орын алды. Демалушылар жаралы итбалықн көріп, оның көмек іздегендей жағаға жүзіп шыққанын байқаған.
«Біз дереу 109 қызметіне хабарластық. “Шұғыл келіңіздер, итбалық қатты жараланған” деп айттық», – деді куәгер Жұлдыз Дүзмағамбетова.
Жұлдыз жануарларды құтқару қызметтеріне бірінші болып хабарласқан. Кейбір қызметтер қоңырауды қабылдап, ақпаратты жеткіземіз деп уәде берген. Алайда адамдар мен итбалық түнге дейін көмек күтті, бірақ еш нәтиже болмады.
Келесі күні, 2 маусымда, 109 қызметі Жұлдызға мамандар енді ғана жолға шыққанын хабарлаған. Бірақ тым кеш болған – итбалықты табу мүмкін болмады.
Маңғыстау облысының балық инспекциясы басқармасы Lada.kz тілшісіне мамандар дереу әрекет еткенімен, оқиға орны туралы нақты дерек қараңғы түскеннен кейін ғана түскенін айтып, итбалықты таба алмағандарын растады.
«Келесі күні біз Песчаный мүйісіне дейінгі жағалауды шолып шықтық. Бірақ нәтиже болмады. Итбалық тірі. Ол бір орында жата бермейді», – деді басқарма өкілі.
«Qazaq Balyk» қауымдастығының өңірлік бөлімше жетекшісі Данияр Акимжановтың айтуынша, итбалық мойнындағы жара – браконьерлердің емес, қайық немесе кеме соғуынан болған. Терең кесік соған дәлел. Бірақ зооқорғаушыны бұл жағдайдан да бұрын – Қызыл кітапқа енген жануарларға дер кезінде көмек көрсетілмеуі алаңдатады.
«Каспий теңізі итбалықтарын зерттеу және оңалту орталығы неге Ақтауда жоқ? Неге ол тәулік бойы жұмыс істемейді? Мұндай жұмысты неге еріктілер істейді, ал бұл үшін жауапты мұнай компаниялары шетте?», – деп ашынды ол.
Бұл мәселеге мәслихат депутаты әрі «Эко Маңғыстау» үкіметтік емес ұйымының басшысы Кирилл Осин де үн қосты.
«Итбалық Қызыл кітапқа енген жануар болғандықтан, оларға және сондай құстарға байланысты әрекеттерге заңды шектеулер бар, бұл белсенділер үшін қиындық тудырады. Өкінішке қарай, мұны нақты реттейтін заң жоқ. Уәкілетті орган бар, бірақ оның жұмыс уақыты мен демалыс күндері бар – ал жануарлар апатқа кезіккенде күте алмайды. Тәулік бойы жұмыс істейтін құтқару қызметі жоқ. ТЖД жігіттері көмектесуге тырысады, бірақ бұл олардың құзырында емес. Бұрын теңіз күшіктеріне арналған оңалту орталығы болған, қазір ол жерде қонақүй орналасқан. Жабылды ма, көшірілді ме – ешкім білмейді. Бұл мәселені шұғыл шешу қажет», – деді ол.
Каспий теңізі күшігін зерттеу және оңалту орталығының мәліметінше, оқиға орнында олардың қызметкері түнде болған, бірақ итбалықты таппаған. 2 маусым күні таңертең екінші мониторинг жүргізілген, алайда нәтижесіз. Мамандардың пікірінше, итбалықты теңізге қайта оралған болуы мүмкін.
Орталық мұндай жағдайлар кезінде дереу +7 (775) 101-11-22 нөміріне қоңырау шалуды сұрайды. Қазіргі мекенжайы: 3Б ықшам ауданы, 12/1-ғимарат.
Екі күннен кейін итбалық «Sunset» демалыс орнында тағы көрген. Ол тағы да адамдарға жүзіп келген, олар қайтадан 109 нөміріне хабарласқан. Қоңырау балық шаруашылығы басқармасына бағытталған.
Басқарма өкілдері бұл жолы да көрсетілген аумақта мониторинг жүргізгендерін, бірақ күшікті таба алмағандарын айтты. Қайық та тартылған, бірақ нәтиже болмады.
8 маусымдағы жағдай бойынша итбалықтың тағдыры белгісіз.
Мамандар бақылауды жалғастырып жатқанын мәлімдеді.