Қазақстанның халықаралық және сыртқы саясатын іске асыру - ел тәуелсіздігінің басты кепілі
Тәуелсіздік алған сәттен бастап Қазақстан әлемдік қауымдастықтың толыққанды мүшесі ретінде халықаралық саясатта өзіндік бағыт қалыптастырды, деп хабарлайды Qaz365.kz.
Егемендіктің алғашқы жылдарында елдің алдында тұрған ең үлкен міндет - сыртқы әлемге өз мүддесін таныта алу, сенімді серіктес ретінде қабылдану еді. Бұл жолда Қазақстан бейбітшілік пен өзара құрметке негізделген сыртқы саясатты басты қағида етіп ұстанды.
Сенатор Ғалиасқар Сарыбаевтың айтуынша, дәл осы ұстаным бүгінде еліміздің халықаралық беделін нығайтып, Орта Азиядағы тұрақтылық пен келісімнің символына айналдырды. Оның пікірінше, Қазақстанның сыртқы саясаты - бір сәттік шешімдердің жиынтығы емес, жылдар бойғы жүйелі және салмақты қадамдардың нәтижесі.
Ғалиасқар Сарыбаев мырза атап өткендей, егемендік жылдарында еліміз көпвекторлы сыртқы саясаттың тиімділігін дәлелдеді. Қазақстан ешқашан бір ғана бағытқа тәуелді болмады, керісінше, Шығыс пен Батыс, Солтүстік пен Оңтүстік арасындағы теңгерімді саясат жүргізді. Бұл ұстаным елімізге түрлі халықаралық ұйымдармен, экономикалық одақтармен және аймақтық құрылымдармен өзара тиімді ынтымақтастық орнатуға мүмкіндік берді.
"Біздің ел Біріккен Ұлттар Ұйымы, Еуропадағы Қауіпсіздік және Ынтымақтастық Ұйымы, Шанхай Ынтымақтастық Ұйымы, Еуразиялық экономикалық одақ, Ислам ынтымақтастығы ұйымы және Түркі мемлекеттері ұйымы сияқты беделді құрылымдардың белсенді мүшесі ретінде жаһандық процестерге өз үнін қосып келеді. Бұл - Қазақстанның тек аймақтық емес, әлемдік деңгейдегі жауапты ойыншыға айналғанының дәлелі", - дейді сенатор.
Шынында да, еліміздің сыртқы саясатының өзегінде бейбіт диалог пен өзара сенім мәдениеті жатыр. Бұл бағыттағы ең маңызды бастамалардың бірі - Азиядағы өзара іс-қимыл және сенім шаралары жөніндегі кеңес. 1992 жылы Қазақстан бастамашы болған бұл формат бүгінде 28 мемлекет пен бірнеше халықаралық ұйымды біріктіретін беделді платформаға айналды. Мұндай бастамалар елдің жаһандық деңгейдегі жауапкершілігін көрсетеді.
"Біз ешкіммен бәсекелесуге немесе үстемдік етуге ұмтылған емеспіз. Керісінше, сенім мен диалог арқылы қауіпсіздікті қамтамасыз ету - біздің ұлттық мүддемізге сай келетін ұзақмерзімді жол", - дейді Ғ.Сарыбаев.
Сондай-ақ, сенатор Қазақстанның бейбіт миссиясын әлемдік діндер мен мәдениеттерді жақындастыру ісінде де ерекше атап өтті. Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының съезі - бүгінде елдің халықаралық имиджін қалыптастыратын маңызды алаңдардың бірі.
"Біздің ел түрлі дін мен мәдениеттің бейбіт қатар өмір сүре алатынын іс жүзінде дәлелдеді. Бұл - тек ішкі тұрақтылықтың емес, сыртқы сенімнің де кепілі. Осы арқылы Қазақстан әлемге келісім мен төзімділік мәдениетін ұсынды", - дейді Ғалиасқар Сарыбаев.
Бүгінде Қазақстанның халықаралық саясаты аймақтық тұрақтылықтың тірегіне айналды. Елдің сыртқы саясаты тек мемлекетаралық қатынастарды нығайтып қана қоймай, экономикалық және мәдени көпір рөлін атқарып келеді. Сенатордың пайымдауынша, Қазақстанның географиялық орналасуы - сыртқы саясаттағы басты артықшылықтардың бірі.
"Еуразия жүрегінде орналасқан мемлекет ретінде біз көлік, сауда және энергия дәліздерінің тоғысында тұрмыз. Бұл - жаңа серіктестік бағыттарын дамытуға зор мүмкіндік. Қытай мен Еуропа арасындағы логистикалық дәліздер, Каспий теңізі арқылы өтетін тасымал бағыттары Қазақстанның транзиттік әлеуетін арттырып отыр", - дейді ол.
35 жыл бұрын қабылданған Егемендік туралы декларация да - еліміздің сыртқы саясатының рухани және саяси іргетасы. Сенатор бұл құжатты "ел тәуелсіздігінің саяси манифесі" деп атады. Оның пікірінше, декларация Қазақстанның әлемдік жүйедегі орнын айқындап, ұлттық мүддені қорғау қағидатын бекітіп берді.
"Бұл құжат тек тарихи кезеңнің көрінісі емес, қазіргі сыртқы саясаттың да негізі. Онда көрсетілген егемендік, бейбітшілік, тең серіктестік идеялары бүгінде де өзектілігін жоғалтқан жоқ. Қазақстан халықаралық аренада ашық, сенімді және бастамашыл мемлекет ретінде мойындалды", - дейді Сарыбаев.
Сонымен қатар, ол қазіргі жаһандық ахуалда Қазақстанның сыртқы саясаттағы теңгерімді бағытын сақтау аса маңызды екенін атап өтті. Әлемде геосаяси текетірестер күшейіп, жаңа қауіп-қатерлер пайда болған тұста еліміздің басты мақсаты - егемендікті сақтау, ұлттық мүддені қорғау және әлеммен тең әріптестік құру.
"Қазіргі халықаралық қатынастарда тұрақтылық пен бейбіт шешімге деген сұраныс артты. Қазақстан осы бағытта өз үлесін қосып келеді. Біз ядролық қарусыздану, климаттың өзгеруі, азық-түлік қауіпсіздігі сияқты жаһандық мәселелер бойынша нақты бастамалар ұсынып отырмыз. Бұл - біздің елдің жауапты ұстанымының көрінісі", - дейді сенатор.
Сарыбаев мырза атап өткендей, Қазақстанның сыртқы саясаты тек мемлекетаралық қатынастармен шектелмейді. Ол елдің ішкі дамуы мен әлеуметтік тұрақтылығына да әсер етеді. Инвестициялық тартымдылықты арттыру, жаңа нарықтарға шығу, экспортты кеңейту - мұның бәрі сыртқы саясаттың экономикалық өлшемдері.
"Біз үшін сыртқы саясат - тек дипломатиялық келісімдер емес, ол халықтың әл-ауқатына әсер ететін нақты құрал. Сондықтан Қазақстан экономикалық дипломатияны күшейтіп, халықаралық серіктестікті жаңа деңгейге көтеруге мүдделі", - деп түйіндеді ол.
Қазақстан Республикасының халықаралық және сыртқы саясатын іске асыру - ел тәуелсіздігінің басты кепілі. Соңғы 35 жылда бұл бағытта еліміз өз ұстанымын нақтылап, әлемдік саясатта бейбітшілік пен сенім мәдениетін орнықтырды.
Ғалиасқар Сарыбаев айтқандай, Қазақстан бүгінгі таңда тек өз аймағында ғана емес, жаһандық деңгейде де тұрақтылықтың символы болып отыр. Бұл - жүйелі, сындарлы және принципті саясаттың жемісі.
