2024 жылы әлемде қандай өзгерістер болмақ
Жылдар бойы жиналған - Волан-де-Морт немесе The Annus horribilis. Халықаралық қатынастарға маманданған «Eurasia Group» американдық зерттеу компаниясы 2024 жылды осылай атады, деп хабарлайды Qaz365.kz.
Сарапшылар 2024 жылы әлемді күтетін ең үлкен тәуекелдерге болжам жасады. 2024 жыл негізгі үш қақтығыс жылы болады:
Зерттеушілер 2024 жылды «үлкен алаңдаушылық жылы» деп атады, өйткені АҚШ өзінің жаһандық экономикалық және әскери үстемдігіне қарамастан маңызды ішкі саяси мәселелерге тап болды деп отыр.
«АҚШ-бүкіл әлем бойынша өз күшін тарата алатын жаһандық әскери күші бар жалғыз ел. Бірақ бұл, әрине, бай демократиялар арасындағы ең дисфункционалды саяси жүйе», - деді Ян Бреммер, Eurasia Group президенті.
«Біз функционалды демократия үшін қажет билікті, еркін және әділ заңды берілуіне кепілдік бере алмайтын жалғыз бай демократиямыз».
Бреммер әлемді аралап жүргенінде байқаған бақылауында, біздің одақтастарымыз 2024 жылы АҚШ-тағы демократияның жағдайына «өте, қатты алаңдайтынын» көрдім және біздің қарсыластарымыз мұны «хаос жасау мүмкіндігі» ретінде қарастыруы мүмкін деп отыр.
«Мен өмірімде мұндай нәрсені ешқашан көрген емеспін», - деді Бреммер, оның себебі АҚШ Конгресі, Шіркеу немесе БАҚ сияқты негізгі институттарға азаматтар тарапынан деген сенімсіздік өзінің шарықтау шегінде екенін айтты.
«Енді бізде Трамп пен Байденнің жақтастары арасында ортақ, нақты фактілерді бірдей түсінікпен қарай алмайтын антагонистер бар», - деді ол. Бұл құбылыс «Израиль мен ХАМАС, Ресей мен Украинаға арасындағы қарсылыққа қатты ұқсас».
1. Америка Құрама Штаттары өздеріне өзі қарсы
Американдық армия мен экономика әлі де өте күшті болғанымен, АҚШ-тың саяси жүйесі басқа индустриалды демократияларға қарағанда дисфункционалды. 2024 жылы мәселе одан да өткір болады. Президенттік сайлау елдегі саяси алауыздықты күшейтіп, американдық демократия үшін 150 жыл ішінде бұрын-соңды болмаған сынақ болып, АҚШ-тың халықаралық беделіне нұқсан келтіруі мүмкін. Осы кезеңдегі дауыс берудің нәтижесі өте түсініксіз екенін ескеріп, бұл сайлау Американың әлеуметтік құрылымына, оның саяси институттарына және халықаралық жағдайына өз зиянын тигізетіні анық. Трамптың жеңу перспективасы Американың әлемдік аренадағы позициясын әлсіретеді, өйткені оны сыртқы саясатта республикашыл заң шығарушылар қолдайды, ал АҚШ-тың одақтастары мен қарсыластары оның жүргізуі мүмкін ықтимал саясатынан сақтану жолдарын іздей бастайды.