Сарапшылар зерттеуі
Жастар бұрынғыдай смартфонның ең соңғысын алуға тырысады. Ал ересектер үйінде жаңа техникаларды көргісі келеді, деп хабарлайды Qaz365.kz.
Қазақстанда тұрмыстық техниканы көбінесе бөліп төлеп алатыны белгілі. Ал қандай тауарларды несиеге көбірек алады? Сарапшылар соған зерттеген.
Жастар бұрынғыдай гаджетқұмар
Сарапшылар қазақстандықтардың несие алу үрдісін зерттей келе бір ерекшелікті байқаған: бұрын қарызды әртүрлі гаджет, ойын-сауық тауарларын сатып алу үшін рәсімдесе, 2024 жылы («Робокэш.кз» МҚҰ, Займер бренді сарапшыларының) зерттеуге сәйкес 2024 жылы микрокредиттер ресімделетін тауарлардың негізгі санаттары үй, денсаулық және білім беру тауарлары мен қызметтері болған.
Зерттеу нәтижелері бойынша олар 25 пен 65 жас аралығындағы топта саналы түрде сауда жасай бастаған. Осы санаттағы респонденттер көптеген жағдайда жөндеу жұмыстарына, ірі және ұсақ тұрмыстық техникаға, медициналық қызметтерге және білімге микрокредиттер ресімдеуде.
«Қазақстанда халық күнделікті өмірде және тұрмыста нақты пайда әкелетін жаңа смартфон, тауарлар мен қызметтерді сатып алуды жөн көрудің орнына, өздерінің мүмкіндіктері мен қажеттіліктерін саналы түрде бағалай бастады», - дейді сарапшылар.
Сонымен қатар әр түрлі гаджеттерге сұраныс басқа топтармен салыстырғанда негізінен 18 жастан 23 жасқа дейінгі азаматтар арасында жоғары болып қалуда: осы жастағы респонденттердің 75% соңғы үлгідегі смартфонға, планшетке немесе қымбат құлаққапқа кем дегенде бір рет микрокредит рәсімдеді немесе рәсімдеуге тырысқан. Алайда, мұндай тауарлардың жалпы көлеміндегі үлесі төмен, тек 9% құрайды.
Техника, білім, стоматология
Бұл ретте барлық кредиттердің үштен бір бөлігі (28%) жөндеу жұмыстарына жіберіледі, бұл қазақстандықтардың өз үйлерін жайлылық пен ыңғайлы етуге жұмсауға деген ұмтылысын көрсетеді. Азаматтардың үштен бір бөлігі, тұрғын үй жағдайын жақсартудың олар үшін өткен жылы басым қажеттіліктердің біріне айналғанын хабарлаған.
Қарыз алушылардың шамамен 20% тұрмыстық техниканы сатып алу үшін кредиттерді пайдаланады. Сарапшылар қымбат және ықтимал қысқа мерзімді тауарларды сатып алудың орнына адамдар үйге «пайдалы» және ұзақ мерзімді қызмет ететін заттарды жөн көретіндігін атап көрсетті.
Медициналық және стоматологиялық қызметтер ресімделген микрокредиттердің 17% құрайды.
Білім беру мақсаттары да белсенді дамып келе жатқан санаттардың біріне айналды. Сонымен, оқытушылардың қызметтері мен түрлі курстарға, оның ішінде тілдерді оқыту бойынша кредиттер 12% дейін өсті. Бір қызығы, олар 30-35 жас аралығындағы қарыз алушылардың 37% білім алуға кредит алуда, сонымен қатар балаларға арналған курстарға ғана емес, сонымен қатар өз біліктілігін арттыруға да кредит алуда.
Автосервис қызметтеріне микрокредиттер жалпы көлемнің 7% құрайды. Азаматтардың тек 4% жиһаз сатып алуға кредит рәсімдеуде.
Сарапшылар мұндай қарқынның қазақстандықтардың кредиттік міндеттемелерге неғұрлым жетілген және тиімді көзқарасын көрсетеді деп қорытындылады және кредиттердің бір сәттік қажеттіліктерді қанағаттандыру құралы емес, өмір сапасын жақсарту, денсаулықты сақтау, тіпті жеке және кәсіби өсу құралы екенін көрсеткен.
