Мәжіліс бірінші оқылымда мақұлдады
Қазақстанда әлеуметтік желілердегі заңға қайшы контентті таратқаны (репост жасағаны) үшін әкімшілік жауапкершілік енгізілмек. Бұл норма «Құқық бұзушылықтардың профилактикасы туралы» заң жобасында қарастырылған. Құжат Мәжілісте бірінші оқылымда мақұлданды, деп хабарлайды Qaz365.kz тілшісі Tengrinews.kz-ке сілтеме жасап.
Заң жобасына сәйкес, енді әлеуметтік желіде заңсыз мазмұндағы материалды жариялаған, бөліскен немесе таратқан тұлғаларға айыппұл салынуы мүмкін.
Мұндай контенттің анықтамасы «Онлайн платформалар және интернет-жарнама туралы» заңның 14-бабында көрсетілген. Онда заңға қайшы контентке мыналар жатады:
Сонымен қатар Қазақстанның мемлекеттік тұтастығына күмән келтіретін, мемлекеттік құпияларды әшкерелейтін немесе өзге де заңмен қорғалатын ақпараттар да «құқыққа қайшы контент» деп танылады.
Мәжіліс депутаты, заң жобасын әзірлеушілердің бірі Магеррам Магеррамовтың айтуынша, түзетулер қабылданған соң жауапкершілік тек контентті жасағандарға емес, оны бөлісіп, таратқан қолданушыларға да қолданылады.
– Бұл жерде бәрі анық: кім жарияласа, таратса немесе репост жасаса – бәрі де жауапқа тартылады. Егер адам заңға қайшы бейнежазбаны өз парақшасына жүктеп немесе репост жасаса, ол автоматты түрде таратушы ретінде қаралады, – деді депутат.
Магеррамовтың айтуынша, егер қолданушы өз парақшасында заңсыз контентті бөлісіп, оны «бұл заңды бұзу» деп түсініктеме қоса жарияласа да, ол таратушы ретінде жауапқа тартылады.
– Егер адам: «Мынау заң бұзушылық» деп жазып, бірақ видеоны өз парақшасына орналастырса, ол бәрібір заңға қайшы контентті таратып отыр. Мұндай жағдайда дұрыс шешім – оны жарияламай, Мәдениет және ақпарат министрлігіне немесе полицияға хабар беру, – деді ол.
Қазір бұл бап Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекске әлі енгізілген жоқ, бірақ Мәжіліс оны екінші оқылымда қарамақ.
Депутаттың айтуынша, заң күшіне енгеннен кейін ескі жарияланымдар да есепке алынады. Егер қолданушы бірнеше жыл бұрын заңсыз контент орналастырса, ол да жойылуға тиіс.
– Мұндай материалды үш жыл бұрын салған болса да, оны өшіру керек. Өйткені заңсыз контент парақшада тұруы – өз алдына құқық бұзушылық, – деді Магеррамов.
Айта кетейік, Қазақстан заңнамасында мұндай әрекеттер үшін қылмыстық жауапкершілік те бар. Ал енді жоспарланып отырған өзгерістерден кейін әкімшілік айыппұл түріндегі жаза да енгізіледі.
Айыппұл мөлшері әзірге нақты белгіленген жоқ. Заң жобасы Мәжілісте екінші оқылымда қаралған соң Сенатқа жіберіледі.